Η "Ημέρα της Νίκης" και οι παραδόσεις της

Στις 9 Μαΐου στη Ρωσία, στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης καθώς και από όλο το ρωσόφωνο πληθυσμό του εξωτερικού γιορτάζεται η «Ημέρα της Νίκης». Αυτή την ημέρα διεξάγονται στρατιωτικές παρελάσεις  και συναυλίες προς τιμήν των πεσόντων και των βετεράνων του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, ωστόσο αυτή δεν είναι η μόνη παράδοση που συνοδεύει αυτήν την ημέρα.

Ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος — όπως είναι γνωστή στη Ρωσία η συμμετοχή της Σοβιετικής Ένωσης στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο — στοίχισε τη ζωή περίπου 27 εκατομμυρίων πολιτών της Σοβιετικής Ένωσης και επηρέασε άμεσα σχεδόν όλα τα νοικοκυριά της χώρας. Μέχρι σήμερα, είναι δύσκολο να βρεθεί μια οικογένεια στη Ρωσία που δεν έχει χάσει κάποιον πρόγονό της στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο. Για τον λόγο αυτό, η 9η Μαΐου, ημέρα κατά την οποία η ΕΣΣΔ νίκησε τη ναζιστική Γερμανία, είναι μια πολύ σημαντική ημερομηνία για τη Ρωσία.

Η στρατιωτική παρέλαση που λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο στις 10 το πρωί στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας είναι η κύρια εκδήλωση που αφιερώνεται στους πεσόντες και τους βετεράνους, ωστόσο δεν είναι η μοναδική.

Στην Αθήνα κάθε χρόνο μπροστά από το Ζάππειον Μέγαρον διεξάγεται μεγάλη εορταστική συναυλία  που οργανώνεται από το Συντονιστικό Συμβούλιο Ρώσων Συμπατριωτών στην Ελλάδα και το Ρωσικό Πολιτιστικό και Επιστημονικό Κέντρο στην Αθήνα. Ο σύλλογος "Μπεριόζκα" για πέμπτη χρονιά με περηφάνια παίρνει μέρος στη συναυλία.  

Φέτος η μεγάλη εορταστική συναυλία "Τραγούδια της Νίκης" για την 74η επέτειο της Ημέρας της Νίκης κατά του φασισμού, θα διεξαχθεί στις 20:30 στην πλατεία μπροστά από το Ζάππειον Μέγαρον αμέσως μετά την πορεία Αθάνατο Τάγμα.

To «Αθάνατο Τάγμα»

Το « Αθάνατο Τάγμα» διέσχισε την Κόκκινη Πλατεία για πρώτη φορά στις 9 Μαΐου 2015, κατά την 70ή επέτειο της νίκης επί του ναζισμού, και από τότε έχει γίνει μια από τις κύριες παραδόσεις της Ημέρας της Νίκης.

Στην εκδήλωση, η οποία πραγματοποιείται μερικές ώρες μετά από την Παρέλαση της Νίκης, ένα τεράστιο πλήθος ανθρώπων, κρατώντας τις φωτογραφίες συγγενών τους που συμμετείχαν στον πόλεμο, τιμά σιωπηλά τους ήρωες που βοήθησαν τη Σοβιετική Ένωση να νικήσει τη ναζιστική Γερμανία.

Το 2018, περισσότεροι από ένα εκατ. άνθρωποι συμμετείχαν στο «Αθάνατο Τάγμα» , περιλαμβανομένου του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος — όπως και σε άλλες εκδηλώσεις — κρατούσε την φωτογραφία του πατέρα του, ο οποίος πολέμησε στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο.

Στην Ελλάδα το «Αθάνατο Τάγμα» πραγματοποιείται στις ακόλουθες πόλεις : Αλεξανδρούπολη, Κατερίνη, Χανιά Κρήτης, Θεσσαλονίκη, Κόρινθος, Λευκάδα, Κέρκυρα, Μυτιλήνη, Ιωάννινα, Αθήνα.

Φέτος στην Αθήνα η συγκέντρωση και ο σχηματισμός του Τάγματος θα ξεκινήσει από τις 19:00, στον προαύλιο χώρο της Ρώσικης εκκλησίας Αγίας Τριάδας (Φιλελλήνων 21, 10557 Αθήνα, Σταθμός Μετρό "Σύνταγμα"), η πομπή θα γίνει κατά μήκος της λεωφόρου Αμαλίας και θα ολοκληρωθεί στην πλατεία μπροστά από το Ζάππειον Μέγαρον.

Τα κόκκινα γαρύφαλλα

Στη Ρωσία, τα κόκκινα γαρύφαλλα θεωρούνται σύμβολο της γενναιότητας των στρατιωτών της χώρας. Εκτός από το θάρρος και την τιμή του στρατού, το χρώμα των λουλουδιών αντιπροσωπεύει και το αίμα που έχυσαν οι στρατιώτες στον πόλεμο, υπενθυμίζοντας πόσο σημαντικό είναι να αποφευχθεί η επανάληψη μιας τέτοιας τραγωδίας.

Για τον λόγο αυτό, κατά την Ημέρα της Νίκης είναι συνηθισμένη η κατάθεση κόκκινων γαρύφαλλων σε μνημεία αφιερωμένα σε πεσόντες. Ο κ. Πούτιν καταθέτει κάθε χρόνο ένα στεφάνι με γαρύφαλλα στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στον Κήπο του Αλεξάνδρου, μετά την Παρέλαση της Νίκης στην Κόκκινη Πλατεία.

Παράλληλα, την ίδια ημέρα κόκκινα γαρύφαλλα δίνονται στους βετεράνους ως εκδήλωση σεβασμού και αναγνώρισης της ανδρείας τους, συνοδεία ευχαριστιών: «Ευχαριστώ για τον καθαρό ουρανό πάνω από τα κεφάλια μας».

Η κορδέλα του Αγίου Γεωργίου

Η κορδέλα του Αγίου Γεωργίου είναι μια σχετικά πρόσφατη παράδοση στη Ρωσία, αλλά σε λίγο περισσότερο από μια δεκαετία, έγινε ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σύμβολα της Νίκης κατά του φασισμού στο Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο.

Το παράσημο του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου – με την μαύρο-πορτοκαλί κορδέλα – καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Αυτοκράτειρας Αικατερίνης Β΄ στις 26 Νοεμβρίου του 1769 κατά τη διάρκεια του Ρωσοτουρκικού πολέμου του 1768-1774 για την ενθάρρυνση της πίστης, του θάρρους και της σύνεσης προς το όφελος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και απονεμόταν για τις ηρωικές πράξεις ή σοφές συμβουλές. Το όνομά της η κορδέλα του Αγ.Γεωργίου πήρε από τον Άγιο Γεώργιο και συνοδευόταν με το σύνθημα "Για την υπηρεσία και το θάρρος!". Το παράσημο – ένας λευκός ισόπλευρος σταυρός ή ένα τετράπλευρο χρυσό αστέρι – φοριόταν ανάλογα με την τάξη του καβαλιέρου, στη κουμπότρυπα ή στο λαιμό ή στον δεξιό ώμο. Μαζί με την κορδέλα δινόντουσαν και οι αποδοχές εφ' όρου ζωής. Μετά τον θάνατο του κατόχου, περνούσε στους κληρονόμους του. Το στάτους της Κορδέλας του 1769 περιείχε την ακόλουθη περιγραφή: "Κορδέλα από μετάξι με τρεις μαύρες και δύο κίτρινες λωρίδες". Ωστόσο, στην πράξη χρησιμοποιήθηκε από την αρχή όχι τόσο το κίτρινο, όσο το πορτοκαλί χρώμα. Η περιγραφή του 1913 έλεγε: "Κορδέλα τριών μαύρων και δύο πορτοκαλί λωρίδων, που φοριέται πάνω από τον δεξιό ώμο".

Τα χρώματα της Κορδέλας του Αγίου Γεωργίου συμβολίζουν: μαύρο – τον καπνό, και πορτοκαλί – την φλόγα. Την εποχή του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, η ταινία χρησιμοποιήθηκε και πάλι για να διακοσμήσει σοβιετικά στρατιωτικά μετάλλια και τα διακριτικά

Από το 2005 μέχρι σήμερα, στα τέλη Απριλίου, οι κορδέλες της Νίκης αρχίζουν να διανέμονται δωρεάν στους κατοίκους της Μόσχας. Μέχρι την Ημέρα της Νίκης περίπου 20 εκατ. από αυτές τις κορδέλες μοιράζονται σε όλη τη Ρωσία.

Στην Αθήνα στις 9 Μαΐου οι κορδέλες του Αγίου Γεωργίου θα διανεμηθούν από εθελοντές κατά τη διάρκεια της δράσης "Ανοικτό Μικρόφωνο" και στη συγκέντρωση και σχηματισμό του Αθάνατου Τάγματος στον προαύλιο χώρος μπροστά του Ρωσικού Ναού Αγίας Τριάδας από τις 18:00 έως τις 19:30 (οδό Φιλελλήνων 21, 10557, Αθήνα σταθμός του Μετρό "Σύνταγμα"), καθώς και πριν από την εορταστική συναυλία στην πλατεία μπροστά από το Ζάππειο Μέγαρο από τις 19:00 έως τις 21:00.